Πέμπτη 6 Ιουλίου 2017

Φρίντα Κάλο, παράξενη όπως εσύ

Aν και η ίδια υποστήριζε ότι γεννήθηκε το 1910, χρονιά που ξέσπασε η Μεξικανική Επανάσταση, στην πραγματικότητα ήρθε στη ζωή, σαν σήμερα στις 6 Ιουλίου του 1907.
Ο λόγος για τη Φρίντα Κάλο τη μεγάλη ζωγράφο που έκανε το σώμα της μήνυμα και έργο τέχνης. Ξεπερνώντας το όριο ανάμεσα σε γυναικείο και ανδρικό παραμένει ακόμη και σήμερα το «αποκρουστικά» ελκυστικό σύμβολο της ανεξαρτησίας από τα παραδοσιακά κοινωνικά πρότυπα.
Η τέχνη της ήταν «σαν κορδέλα τυλιγμένη γύρω από μια βόμβα», είχε παρατηρήσει ο μεγάλος σουρεαλιστής Αντρέ Μπρετόν.
Η Φρίντα Κάλο ήταν η πρώτη ίσως ζωγράφος που τόλμησε να παραβιάσει τους κανόνες που όριζαν ως τότε την τέχνη αλλά και από τις ελάχιστες γυναίκες της εποχής της που έζησε με τόση ελευθερία και ένταση.
Την προσωπική της ζωή στιγμάτισαν ο θυελλώδης έρωτάς της με τον ζωγράφο Ντιέγκο Ριβέρα, τον οποίο παντρεύτηκε δύο φορές, αλλά και οι εραστές της, άνδρες και γυναίκες, ανάμεσα στους οποίους ο εξόριστος τότε στο Μεξικό Λέον Τρόσκι.

Η κριτικός τέχνης Tamsin Wilton έχει τονίσει τη σημασία της Φρίντα Κάλο ως queer καλλιτέχνιδος. Περισσότερο καλλιτεχνικά σημαντική από τις αμφιφυλοφιλικές σχέσεις της Κάλο, σημειώνει η Wilton, ήταν η τολμηρή χρήση κοστουμιών με τα οποία αμφισβητούσε τις παραδοσιακές αντιλήψεις για τη γυναικεία σεξουαλικότητα.
Ακριβώς όπως οι απεικονίσεις της των περίτεχνων κοστουμιών του Μεξικού χρησιμοποιήθηκαν για να υμνηθεί ο πολιτισμός των αυτοχθόνων ιθαγενών, η Κάλο συχνά απεικονιζόταν με ανδρική ενδυμασία για να «προβεί σε μια δήλωση σχετικά με την ανεξαρτησία της από τα γυναικεία πρότυπα. Ήταν μια αριστοτεχνική και μαγική εκφραστής της παρενδυτικότητας, σκόπιμα χρησιμοποιώντας αρσενική περιβολή για την προβολή δύναμης και ανεξαρτησίας», παρατηρεί η Wilton.
Στις αυτοπροσωπογραφίες της άλλο ένα βασικό μοτίβο είναι αυτό του πόνου, τον οποίο γνώρισε από πολύ μικρή ηλικία. Ήταν μόλις 6 ετών όταν ασθένησε από πολιομυελίτιδα με αποτέλεσμα το ένα της πόδι να μείνει ημιπαράλυτο. Όταν οι συμμαθητές της την απέφευγαν και τη φώναζαν "Κουτσοφρίντα" είχε σχηματίσει με το μυαλό της μια δεύτερη μικρή Φρίντα, αέρινη και χαρούμενη, και την είχε κάνει καλύτερή της φίλη.
Η Φρίντα δεν πτοήθηκε και με πείσμα και διάθεση για μόρφωση κατάφερε να γίνει δεκτή στην Escola Preparatoria το σημαντικότερο εκπαιδευτικό ίδρυμα του Μεξικού, όπου ήταν ένα από τα 35 κορίτσια σε σύνολο 2.000 μαθητών.
Όμως το 1925 μετά από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα την καθήλωσε για μήνες στο κρεβάτι και την ταλαιπώρησε σε όλη της τη ζωή.
Στη διάρκεια της σύντομης ζωής της οι ώρες που πέρασε καθηλωμένη στο κρεβάτι, εξαιτίας των δεκάδων επώδυνων εγχειρήσεων και μερικών αποβολών της, ήταν ατέλειωτες. Τη μοναξιά που βίωνε την αντιμετώπισε ζωγραφίζοντας τον εαυτό της. «Ζωγραφίζω τον εαυτό μου γιατί τον περισσότερο καιρό είμαι μόνη και γιατί είναι το πρόσωπο που γνωρίζω καλύτερα από όλα τα άλλα», έλεγε η ίδια.
Η Φρίντα Κάλο πέθανε το 1954 σε ηλικία 47 ετών. Τα τελευταία της λόγια στο ημερολόγιό της ήταν:«Ελπίζω το τέλος να είναι χαρούμενο και ελπίζω να μην επιστρέψω ποτέ ξανά. Φρίντα».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου